Girişimcinin Dostu: Bilinçli Cehalet

Sosyal platformları arasında LinkedIn beni en çok hayrete düşürenlerden. Kullanıcılar nedense, sadece nerede çalıştığımızı yazabildiğimiz için, bunun Facebook’tan veya Instagram’dan farklı bir biçime değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyorlar.

"Bak burada yazdıkların bizim şirketi bağlıyor. "Zırt pırt bir şeyler paylaşma" diyenden "burası Facebook değil" diyene kadar onlarca farklı insan türde tepki var. Kendimizi fazla ciddiye alma hastalığımızın en güzel yansımalarını görebiliyoruz. Herkes şahane ünvanlarla çok ciddi işler yapıyor ve biraz rahat davrananları eleştiriyor. Bir insanın yüzüne söyleyemediğini bir sosyal paylaşım sitesinde yazmak kolay olduğu için zaten her an olumsuz bir şeyler kusmaya hazır çokça arkadaş var. Buna kıskançlık, kendi beceriksizliğinin farkında olmak gibi şeyler de eklenince insanlığın en karanlık yüzlerinden birini görme fırsatımız oluyor. Bütün bu tepkilere rağmen, hiç birini umursamadan da orayı Facebook gibi kullanmaya devam eden profillere bir bakın. Kimin ne yazdığı umurlarında değil, paylaşmaya devam ediyorlar. Olumsuz tepkileri görmezden/duymazdan gelmek bence her girişimcinin sahip olması gereken önemli bir özellik.

"O zaman yapacaktık da destekleyen olmadı", "ben yapmak istiyordum Ali/Ayşe olmaz dedi", "rakipler çok güçlü", "sermaye yok" gibi bahanelerle girişimcilikten vazgeçmiş onlarca kişiyle tanıştım. Fakir bir aileden gelip iyi kötü bir düzen tutturmuş biri olarak bunların hepsinin bahane olduğunu rahatlıkla söyleyebilir. Bana "kimisi için gerçekten büyük engel olabilecek bu şeyleri 'bahane' diye küçümsemeni sağlayan şey nedir?" diye sorsanız bilinçli cehalet derim.

Bilinçli cehalet benim için bir sorunu görmezden gelmektir. Sorun yokmuşçasına bir çeşit Polyannacılık gibi düşünmeyin. Sorunu; özebileceğinize inandığınız ve, daha da önemlisi, yapmak istediğiniz şeyin vizyonu ilerlemenizi sağladığı için görmezden gelmek. Bu konuda benim bildiğim 2 tane güzel anekdot var (doğruluklarından emin değilim ama vurgulamaya çalıştığım konuyu iyi özetlediklerini düşündüğüm için paylaşıyorum).

Steve Jobs iPod'u yaparken teknik ekibe "mümkün olduğu kadar küçültün" talimatını vermiş. Ekip bir kaç ay çalıştıktan sonra çalışan bir prototip ile çıkagelmiş. Jobs daha ses kalitesine bile bakmadan "daha küçük yapın" diyerek ekibi kovmuş. Bir kaç ay sonra geri gelmişler ve gerçekten daha da küçültmenin bir yolunu bulmuşlar. Jobs yine "daha küçük" demiş. Bunun üzerine ekipten biri cesaretini toplayıp "ama bu bugünün teknolojisiyle yapabildiğimiz en küçük mp3 çalar" demiş. Bunun üzerine Jobs aleti suya atıp iPod'un suya girerken çıkarttığı hava kabarcıklarını göstermiş. "Bakın!" demiş, su girebiliyorsa, siz parçaları daha da sıkıştırabilirsiniz".

Henry Ford için de benzer bir hikaye anlatılır. Sonradan efsane olacak V8 motorunu üretmek istediğinde mühendisler bunun o günün döküm teknolojisiyle yapılamayacağını söylemiş. Ford "size yapılıp yapılamayacağını sormuyorum. Bana çalışan V biçiminde dizilmiş 8 tane silindiri olan bir araba motoru yapmanızı istiyorum" demiş. Mühendisler işe koyulmuşlar ve 6 aylık uzun bir çalışmanın sonunda bunun teknik olarak mümkün olamayacağına dair bir süre kanıt ve raporla çıkagelmişler. Ford talebini yinelemiş "bütün bunlar güzel ama sanırım beni anlamadınız. Ben bu motoru yapmanızı istiyorum" diyerek tekrar işe koyulmalarını emretmiş. Bir yılı biraz aşan bir sürenin sonunda ise ekip Ford'un istediği motoru üretmenin bir yolunu bulmuşlar.

Sorunu görmezden gelme ve çözümünün olduğuna inanmak sadece yukarıdaki teknik örnekler için geçerli değil. Girişimci olmayı düşünüyorsanız veya herhangi bir şey paylaşıyorsanız negatif tepkilerle karşılaşacaksınız. Her şeyi doğru yapsanız bile sizi eleştirecek (yapıcı eleştirilerden söz etmiyorum) birileri çıkacak. Bir çok zaman katkı da sunmayacaklar. Ortaya çıktığınızda, herhangi bir şey paylaştığınızda veya, daha basiti, herhangi bir şey yapmak istediğinizde sizi eleştirenler olacak. Bunun sizi daha iyi bir yerde gördükleri için de yapmayacaklar, sadece çekemedikleri için negatif bir şeyler söyleyecekler. Yakın veya uzak çevrenizde birileri olumsuz bir yorum yaptığında bunu bir bahane olarak kullanıp kendinize bir engel icad etmek yerine bunu görmezden gelin.